Hiện nay, các trà lúa đang trong giai đoạn làm đòng - trỗ bông, đây là giai đoạn cây lúa rất mẫn cảm với các đối tượng sâu bệnh hại. Kết quả điều tra sâu bệnh từ ngày 25-26/4/2016 của Trạm bảo vệ thực vật huyện Thanh Thủy, trên đồng ruộng đã xuất hiện một số đối tượng sâu bệnh hại và có nguy cơ bùng phát trong thời gian tới, cụ thể như sau:

I. TÌNH HÌNH SÂU BỆNH:

1. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Phát sinh gây hại trên diện rộng ở hầu hết các xã, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng. Tỷ lệ hại phổ biến 4 - 8%, cao 23-25%, cục bộ trên 36% (Đồng Luận, Đào Xá, Tu Vũ). Tổng diện tích nhiễm 382,9 ha, trong đó nhiễm nhẹ 332,2 ha, trung bình 50,7 ha.

* Dự báo: Bệnh khô vằn sẽ tiếp tục phát triển lây lan nhanh và gây hại mạnh, nhất là trong giai đoạn lúa trỗ bông đến chắc xanh. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên những ruộng lúa rậm rạp, bón nhiều đạm và bón phân không cân đối. Diện tích dự kiến cần phòng trừ kỳ tới khoảng 120 ha.

2. Bệnh đạo ôn:

* Hiện tại: Tỷ lệ lá hại phổ biến 0,5 - 2%, cao 2,4%, cục bộ 8% (Tu Vũ). Diện tích nhiễm 1,5 ha, chủ yếu nhiễm nhẹ. Diện tích đã phòng trừ 1,5 ha.

* Dự báo: Trong điều kiện thời tiết ấm, trời âm u, ẩm độ không khí cao, bệnh đạo ôn sẽ tiếp tục lây lan và gây hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng gây cháy chòm, ổ trên lá. Cần lưu ý trên các giống nhiễm như Nếp, BC15, Xi23, X21, HT1, NƯ838, J02, KD18,...; chú ý đạo ôn cổ bông gây hại trên ruộng nhiễm đạo ôn lá. Các xã cần chú ý: Tu Vũ, Xuân Lộc, Đào Xá, Đồng Luận.

       
3. Rầy các loại:

* Hiện tại: Rầy phát sinh tại tất cả các xã, thị trấn. Mật độ trung bình 24 - 64 con/m², cao 120-200 con/m². Phát dục chủ yếu tuổi 4,5,TT.

* Dự báo: Rầy tiếp tục tích lũy và gia tăng mật độ gây hại trên các trà lúa; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng, có thể gây cháy chòm, cháy ổ từ 10/5/2016 trở đi nếu không được phòng trừ kịp thời. Các xã cần chú ý: Đào Xá, Đoan Hạ, Tu Vũ, Xuân Lộc...

4. Các đối tượng khác: Chuột gây hại cục bộ; Sâu đục thân, sâu cuốn lá nhỏ, bọ xít đen, bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn...  gây hại rải rác.

II. BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO, PHÒNG TRỪ:

1. Biện pháp chỉ đạo:

* Đề nghị huyện uỷ, UBND huyện chỉ đạo các phòng ngành chức năng: Phòng Nông nghiệp và PTNT, Trạm khuyến nông, Trạm BVTV, Đài truyền thanh huyện và các cấp uỷ chính quyền các xã, thị trấn tập trung cao độ để chỉ đạo phòng trừ cao điểm sâu bệnh từ nay đến hết ngày 25/5/2016.

* Đề nghị UBND các xã, thị trấn chỉ đạo tổ khuyến nông, hợp tác xã nông nghiệp huy động bà con nông dân tăng cường kiểm tra phát hiện và phòng trừ triệt để các ổ sâu bệnh theo hướng dẫn của trạm BVTV huyện, không để sâu bệnh lây lan, gây hại nặng; Đặc biệt không chủ quan, lơ là trong kỳ nghỉ lễ 30/4, 1/5.

 + Phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường thanh kiểm tra thị trường thuốc BVTV, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm lợi dụng cao điểm bán sai thuốc, bán thuốc kém chất lượng và nâng giá bán.

+ Chỉ đạo đài truyền thanh xã, thị trấn tăng thời lượng thông tin tình hình sâu bệnh và biện pháp phòng trừ;

        2. Kỹ thuật phòng trừ:

- Bệnh đạo ôn:

Khi phát hiện ruộng chớm bị bệnh, dừng bón các loại phân hoá học (nhất là đạm) và thuốc kích thích sinh trưởng, cần giữ đủ nước trong ruộng. Những ruộng có tỷ lệ lá hại trên 5%, tiến hành phòng trừ ngay bằng các thuốc trừ bệnh đạo ôn đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Katana 20SC, Sako 25WP, Funhat 40WP, Fu-army 30WP, , Sieubem 777WP, ... ), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên vỏ bao bì. Nếu ruộng bị nặng phải phun kép 2 lần cách nhau 5 - 7 ngày, phun kỹ cho thuốc tiếp xúc đều trên lá; khi lúa vào giai đoạn trỗ bông, những ruộng đã bị đạo ôn lá cần phun phòng đạo ôn cổ bông, nếu thời tiết âm u và có ẩm độ cao.

- Bệnh khô vằn:

Khi phát hiện ruộng lúa có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phòng trừ ngay bằng các thuốc trừ bệnh khô vằn đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Cavil 50WP, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL,...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.

- Rầy các loại:

Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng bằng các thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Victory 585 EC, Nibas 50 EC, Rockfos 550 EC, Babsac 600 EC, ...), pha và phun theo hướng dẫn trên vỏ bao bì.

        * Ngoài ra: Cần thường xuyên theo dõi và phòng trừ kịp thời sâu đục thân, bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn, bọ xít dài,…; Tích cực diệt chuột bằng các biện pháp tổng hợp./.