CHI CỤC TRỒNG TRỌT VÀ BVTV

THÔNG BÁO

Tình hình dịch hại 07 ngày trên lúa và biện pháp phòng trừ

 (Từ ngày 08/4 đến 14/4/202020 và dự báo trong 7 ngày tới)

Hiện nay  lúa Xuân đang trong giai đoạn làm đòng - trỗ bông. Qua kết quả điều tra SVGH tuần 16 (13-14/4/2020) cho thấy, bệnh đạo ôn, khô vằn, bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn, rầy các loại, chuột…đang phát triển và gây hại, ảnh hưởng tới sinh trưởng của cây lúa. Trạm Trồng trọt và BVTV thông báo kết quả tình hình sinh vật gây hại (SVGH), dự báo trong thời gian tới và đề xuất các biện pháp phòng trừ như sau:

I/ TÌNH HÌNH DỊCH HẠI VÀ DỰ BÁO 7 NGÀY TỚI:

1. Bệnh đạo ôn:

* Hiện tại: Bệnh đạo ôn lá tiếp tục phát triển và gây hại rải rác ở tất cả các xã, thị trấn trên các giống: Nếp,  J02,TBR 225, Thiên ưu 8,... Tỷ lệ bệnh trên lá phổ biến 0,8 - 2,9 %, cao 3,4 - 4 %, cục bộ 8,5 - 11 % (trên giống nếp tại khu 13 xã Ngọc Quan, khu Đông Tiệm xã Hùng Xuyên, khu 6 xã Minh Phú).

* Dự báo: Trong những ngày tới trời tiếp tục có nắng mưa xen kẽ, độ ẩm không khí cao, nhiều mây, âm u, đêm và sáng trời lạnh, nhiệt độ trung bình 19 - 28⁰C; là điều kiện để bệnh phát triển  và gây hại, đặc biệt là trên những diện tích đòng già bắt đầu trỗ đã bị nhiễm bệnh đạo ôn lá và những diện tích đã phòng trừ nhưng gặp mưa kém hiệu quả, đặc biệt là trên các giống nhiễm: Nếp, BC15, J02,TBR 225, Thiên ưu 8....Bệnh đạo ôn sẽ tiếp tục lây lan và gây hại mạnh, có thế gây cháy chòm cháy ổ, gây hại nặng trên cổ bông, cổ gié ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất nếu không dược phòng trừ kịp thời. Các xã cần chú ý: Ngọc Quan, Hùng Xuyên, Minh Phú, Vân Đồn, Chí Đám, Sóc Đăng, Tây Cốc, Minh Tiến, Yên Kiện,...

2. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại ở hầu hết các xã, thị trấn,... . Tỷ lệ bệnh phổ biến 2,3 - 9,8%; cao 18,4 - 24,8%, cục bộ 28,2 - 36% (Hùng Xuyên, Chí Đám, Vân Du, Vân Đồn, Ngọc Quan, Sóc Đăng, Phú Lâm). Diện tích nhiễm 494,24 ha, trong đó nhiễm nhẹ 355 ha, nhiễm trung bình 139,24 ha. Diện tích đã phòng trừ 139,24 ha.

* Dự báo: Trong điều kiện có nắng mưa xen kẽ, bệnh tiếp tục phát sinh, lây lan và gây hại, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên những ruộng lúa rậm rạp, bón nhiều đạm và bón phân không cân đối. Bệnh gây hại bộ lá đòng ảnh hưởng đến năng suất nếu không phòng trừ.

3. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại rải rác tại Chí Đám, Vân Đồn, Ngọc Quan, Chân Mộng; tỷ lệ bệnh phổ biến 0,4 - 1%, cao 1,6 - 2%.

* Dự báo: Bệnh sẽ tiếp tục phát triển, lây lan nhanh sau những cơn mưa rào và dông,  gây hại bộ lá đòng. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên các ruộng xanh tốt, lá rậm rạp, nhất là trên diện tích đã xuất hiện nguồn bệnh. Các xã cần lưu ý: Chí Đám, Vân Đồn, Ngọc Quan, Chân Mộng, Vân Du, Hùng Xuyên, Phú Lâm, Hợp Nhất,  Tây Cốc, Minh Tiến, Hùng Long, Vụ Quang, …

 4. Rầy các loại:

* Hiện tại: Phát sinh rải rác tại một số xã. Mật độ rầy phổ biến 20 - 110 con/m², cao 216 - 404 con/m² (Hùng Xuyên, Phúc Lai…); Mật độ trứng rầy 15 - 32 ổ/m², cao 50 - 60 ổ/m².

* Dự báo: Rầy tiếp tục tích lũy và gia tăng mật độ, gây hại trên lúa; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng, có thể gây cháy chòm, ổ vào cuối tháng 4. Các xã cần chú ý: Hùng Xuyên, Phúc Lai, Yên Kiện, Ca Đình, Bằng Doãn, Minh Lương, Chí Đám, Chân Mộng, Phú Lâm....

5. Chuột hại:

* Hiện tại: Chuột gây hại cục bộ tại các xã, thị trấn. Tỷ lệ hại phổ biến 0,8 - 2%, cao 3,1 - 5 %.

* Dự báo: Trong đợt diệt chuột tập trung vừa qua các địa phương đã tích cực diệt chuột, tuy nhiên một số nơi lượng mồi bả chưa đủ nên chuột vẫn tiếp tục gây hại, đặc biệt đối với những nơi có địa hình phức tạp, gần đồi gò, khu chợ, dân cư, làng nghề, khu đồng có trang trại chăn nuôi, nghĩa trang, ven đường lớn có trồng cỏ voi, ..... Các xã cần chú ý như: Ngọc Quan, Tiêu Sơn, Vân Đồn, Yên Kiện, Hùng Xuyên, Phú Lâm, Sóc Đăng, Vụ Quang, Thị trấn Đoan Hùng, Tây Cốc, Bằng Doãn, ....

Ngoài ra, bọ xít dài gây hại rải rác trên những ruộng lúa trỗ trước so với đại trà, cần tiếp tục theo dõi để có biện pháp phòng trừ kịp thời.

II/ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ:

* Biện pháp chỉ đạo:

Từ nay đến cuối vụ là thời gian cao điểm phòng trừ sinh vật gây hại đặc biệt là bệnh đạo ôn cổ bông, bệnh khô vằn, rầy các loại, bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn...Đây là thời gian có ý nghĩa quyết định đến năng suất, sản lượng lúa cả vụ. Vì vậy đề nghị UBND các xã, thị trấn quan tâm chỉ đạo cán bộ địa chính nông nghiệp, tổ khuyến nông cơ sở và bà con nông dân tăng cường kiểm tra đồng ruộng, khoanh vùng các khu, các cánh đồng để chỉ đạo phòng trừ hiệu quả; Chỉ đạo đài truyền thanh xã tăng thời lượng phát, tần suất phát thanh trên hệ thống truyền thanh ở xã, khu dân cư để bà con nông phòng trừ kịp thời.

1. Bệnh đạo ôn: Khi phát hiện ruộng bị bệnh phải phòng trừ ngay. Những diện tích đã nhiễm đạo ôn lá, khi lúa trỗ thấp tho cần phòng trừ đạo ôn cổ bông bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ như: Fu-army 30WP, Fu-army 40EC, Katana 20SC, Lúa vàng 20WP, Grin USA 860WP, Trizole 75WP, Ka-bum 650WP, Funhat 40WP, Bamy 75WP, Filia 525SE... . Nếu ruộng bị nặng cần phải phun kép (2 lần) lần 1 cách lần 2 từ 5 - 7 ngày, phun kỹ cho thuốc tiếp xúc đều trên lá.

2. Bệnh khô vằn: Khi ruộng lúa nhiễm bệnh có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phun trừ bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ: Chevin 5SC, Saizole 5SC, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL,...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.

3. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Sau mưa dông, cần kiểm tra ngay đồng ruộng. Nếu phát hiện ruộng chớm bị bệnh, cần dừng ngay việc bón phân hóa học, nhất là đạm và thuốc kích thích sinh trưởng, phun phòng trừ ngay bằng các thuốc đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: TOTAN 200WP, Starwiner 20WP, Kamsu 2SL, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP...). Những ruộng bị bệnh nặng cần phun kép (2 lần cách nhau 5 - 7 ngày).

4. Rầy các loại:

Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng  các thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Chersieu 75 WG, Excel Babsac 600 EC, Superista 25 EC, Nibas 50 EC, Ramsuper 75WP...). Giai đoạn chắc xanh trở đi, sử dụng các loại thuốc có tác dụng tiếp xúc mạnh, khi phun nhất thiết phải rẽ băng rộng 0,8 - 1m, phun kỹ vào gốc lúa. (Ví dụ: Excel Basa 50EC, Nibas 50EC, Bassa 50EC,...).

5. Chuột: Đối với những cánh đồng gần khu chợ, dân cư, khu đồng có trang trại chăn nuôi, nghĩa trang chuột gây hại mạnh tiếp tục diệt chuột tập trung lần 2 trong giai đoạn lúa làm đòng - trỗ bông. Nhưng cần lưu ý mồi bả lần này cần có mùi tanh để hấp dẫn chuột (Nếu sử dụng thóc luộc làm mồi thì cần trộn thêm cám đậm đặc dạng bột sử dụng trong chăn nuôi với tỷ lệ 1 phần cám trộn với 10 phần thóc luộc).

6. Châu chấu tre: Khi phát hiện châu chấu mới nở, dùng vợt bắt giết những ổ châu chấu đang co cụm ở trên mặt đất, ruộng lúa, bờ cỏ đem tiêu hủy. Đối với những ổ châu chấu trên đồi rừng, khó áp dụng biện pháp thủ công cần tổ chức tổ dịch vụ phun tập trung, dùng máy động cơ phun bao vây xung quanh ổ dịch để tiêu diệt. Sử dụng các loại thuốc trừ châu chấu tre đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam, ví dụ: Lufen extra 100EC, Neretox 95WP,... pha và phun theo hướng dẫn trên bao bì.

7. Ngoài ra: Cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ  các đối tượng sâu bệnh: bọ xít dài, sâu đục thân, nhện gié để phòng trừ kịp thời. Tích cực diệt chuột thường xuyên bằng các biện pháp tổng hợp.

Lưu ý: (Đối với diện tích lúa đang trỗ cần thiết phải phun phòng trừ thì thời gian phun thuốc sau 16h chiều).

Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thông báo và đề nghị UBND các xã, thị trấn quan tâm chỉ đạo./.