Thực hiện công văn số 259/SNN - TT ngày 13 tháng 4 năm 2009 của Sở Nông nghiệp và PTNT về việc tăng cường chỉ đạo phòng trừ sâu bệnh hại lúa vụ chiêm xuân. Căn cứ vào kết quả báo cáo của các đoàn kiểm tra sâu bệnh trong cao điểm của Sở NN và PTNT. Chi cục BVTV tổng hợp báo cáo diễn biễn tình hình sâu bệnh hại và công tác chỉ đạo phòng trừ đến ngày 11/5/2009 như sau:

I. DIỄN BIẾN TÌNH HÌNH SÂU BỆNH HẠI:

1. Trên cây lúa:

a. Rầy các loại (Rầy nâu, rầy xám, rầy lưng trắng):

- Tổng diện tích nhiễm 4.033trong đó nhiễm nặng 500,3 ha. Diện tích đã phòng trừ 1771,6 ha, trong đó diện tích phun 1 lần là 1.515,5 ha, diện tích phun 2 lần là 256,1 ha.

- Hiện tại: Mật độ trung bình 200 - 500 con/m², cao 2.000 -  3.000 con/m², cục bộ trên 10.000 con/m² gây cháy chòm rải rác(Hạ Hoà, Phú Thọ, Tam Nông); Mật độ trứng trung bình 100 - 200 quả/m², cao 800 - 1.000 quả/m², cục bộ  5.000 quả/m² (Lâm Thao).

 - Dự báo: Rầy tiếp tục gây hại mạnh trên các trà, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ gây cháy chòm, ổ nếu không phòng trừ kịp thời. Dự kiến diện tích nhiễm cần phòng trừ khoảng 2.000 ha. Các huyện cần chú ý: Hạ Hoà, Phú Thọ, , Thanh Sơn, Lâm Thao, Phù Ninh, Việt Trì, Tam Nông, Đoan Hùng.

b. Bệnh khô vằn:

 - Tổng diện tích nhiễm 6.455,3ha, trong đó nhiễm nặng 736,5 ha. Diện tích đã phòng trừ 2.549 ha, trong đó diện tích phun 1 lần là 2326,4 ha, diện tích phun 2 lần là 222,6 ha.

- Hiện tại: Bệnh gây hại trên tất cả các trà, tỷ lệ dảnh hại trung bình 6 - 12%, cao 20 - 30%, cục bộ ổ > 40% (Phú Thọ, Thanh Thuỷ, Đoan Hùng, Yên Lập, Cẩm Khê, Phù Ninh, Việt Trì), cấp bệnh chủ yếu cấp 3, 5.

 - Dự báo: Bệnh phát triển lây lan và gây hại bộ lá đòng trên trà lúa xuân muộn, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên những ruộng tốt lá rậm rạp, bón nhiều đạm, ruộng bị hạn,.... Các huyện, thị cần chú ý: Phú Thọ, Thanh Thuỷ, Đoan Hùng, Yên Lập, Cẩm Khê, Phù Ninh, Việt Trì, Thanh Sơn, Tân Sơn.

c. Bệnh bạc lá:

- Tổng diện tích nhiễm là 567,3 ha, trong đó nhiễm nặng 26 ha; Diện tích đã phòng trừ là 332,8 ha, trong đó diện tích phun 1 lần là 314,8 ha, diện tích phun 2 lần là 18 ha.

- Hiện tại: Bệnh đã xuất hiện và gây hại cục bộ trên các trà lúa. Tỷ lệ lá hại trung bình 2 - 5%, cao 10 - 20%, cục bộ 25 - 30% (Thanh Thuỷ, Hạ Hoà, Yên Lập).

- Dự báo: Nếu thời tiết có mưa bão, bệnh sẽ bùng phát lây lan rất nhanh gây cháy khô toàn bộ lá, đặc biệt trên các giống lúa lai, ruộng bón nhiều đạm. Các huyện cần chú ý: Thanh Thuỷ, Yên Lập, Cẩm Khê, Thanh Ba, Hạ Hoà, Phù Ninh.

d. Chuột hại:

- Tổng diện tích nhiễm 1.352,6 ha, trong đó nhiễm nặng 287,8 ha.

-  Hiện tại: Chuột gây hại trên các trà, tỷ lệ dảnh hại trung bình 0,5 - 1 %, cao 5 - 10%, cục bộ ổ nhỏ 30% (Đoan Hùng).

- Dự báo: Chuột tiếp tục gây hại mạnh trên trà lúa mùa muộn, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng trên những diện tích lúa ven làng, ven đồi, gò, ven bờ trục lớn, ...Các huyện cần chú ý: Đoan Hùng, Phú Thọ, Lâm Thao, Phù Ninh.

e. Ngoài ra: Bệnh đạo ôn cổ bông, châu chấu gây hại nhẹ đến trung bình trên diện hẹp. Sâu đục thân, sâu cuốn lá nhỏ, bọ xít dài gây hại nhẹ rải rác trên trà lúa xuân muộn.

2. Trên cây lâm nghiệp (tre, mai, luồng):

 - Châu chấu hại tre, mai, luồng: Đến nay 100% diện tích nhiễm châu chấu đã được phòng trừ triệt để, đảm bảo an toàn cho rừng tre, mai, luồng.

II/ CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO PHÒNG TRỪ:

Chi cục tiếp tục huy động toàn thể cán bộ công chức làm việc cả ngày nghỉ thứ 7, chủ nhật, ngày lễ để tăng cường điều tra sâu bệnh. Ra 03 thông báo định kỳ 10 ngày 1 lần (kỳ 13/4, 23/4, 04/5) về diễn biến sâu bệnh hại và hướng dẫn phòng trừ.

Đến nay đã có 13/13 Trạm tham mưu cho UBND huyện ra công văn, công điện, chỉ thị về việc chỉ đạo phòng trừ sâu bệnh hại lúa chiêm xuân. 11/13 trạm ra thông báo định kỳ 10 ngày 1 lần, gồm các trạm Việt Trì, Thanh Thuỷ, Phú Thọ, Cẩm Khê, Đoan Hùng, Hạ Hoà, Yên Lập, Phù Ninh, Lâm Thao, Thanh Sơn, Tân Sơn.

2/13 trạm BVTV Cẩm Khê, Hạ Hoà phối hợp với phòng Nông nghiệp huyện, tổ chức tập huấn về sử dụng thuốc BVTV và kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh hại lúa chiêm xuân được 11 buổi cho 637 người tham gia.

5/13 trạm tổ chức thanh kiểm tra 23 hộ kinh doanh buôn bán thuốc BVTV trên địa bàn toàn tỉnh. Kết quả thanh kiểm tra phát hiện 01 hộ vi phạm kinh doanh thuốc ở chợ (tại xã Cấp Dẫn huyện Cẩm Khê), xã đã xử lý phạt 200.000 đồng.

* Khó khăn trong công tác chỉ đạo phòng trừ sâu bệnh:

- Một số cán bộ khuyến nông cơ sở còn hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ về điều tra nắm vững tình hình sâu bệnh, chưa bám sát đồng ruộng còn lúng túng trong công tác tham mưu chỉ đạo phòng trừ sâu bệnh trên địa bàn(Lâm Thao, Yên Lập, Thanh Ba, Thanh Thuỷ)

- Một số hộ phòng trừ rầy chưa đúng theo hướng dẫn, thuê phun thuốc nên hiệu quả phòng trừ không cao (Lâm Thao, TX Phú Thọ, Hạ Hoà).

- Một số diện tích lúa gieo cấy ở nhiều thời vụ khác nhau nên chỉ đạo khó khăn (Lâm Thao).

- Một số xã loa truyền thanh hỏng phải tuyên truyền bằng loa tay (Cẩm Khê).

III/ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO THỜI GIAN TỚI:

Để chủ động phòng trừ sâu bệnh từ nay đến cuối vụ, bảo vệ an toàn cho sản xuất, Chi cục BVTV đề nghị:

a, UBND huyện, thành, thị: Tiếp tục chỉ đạo các xã, phường, thị trấn, cán bộ khuyến nông cơ sở và bà con nông dân kiểm tra sâu bệnh trên lúa xuân muộn, phát hiện sớm và phòng trừ triệt để các ổ sâu bệnh trên lúa xuân muộn theo hướng dẫn của ngành BVTV. Chỉ đạo thu hoạch nhanh gọn những diện tích lúa đã chín.

b, Trạm BVTV huyện, thành, thị: Tổ chức điều tra đánh giá tỷ lệ thiệt hại do sâu bệnh. Duy trì công tác điều tra phát hiện các đối tượng sâu bệnh trên  lúa, ngô, chè, cây ăn quả, cây lâm nghiệp, ra thông báo và hướng dẫn các biện pháp phòng trừ. Tiếp tục thanh kiểm tra thị trường thuốc BVTV, không để thuốc giả, thuốc hết hạn sử dụng lưu thông trên thị trường.